Phật đản là ngày gì?
Tôi nhớ hồi nhỏ, ngày này không phải rằm (mặc dù không nhớ chính xác là ngày nào). Vậy mà nay lại là rằm tháng Tư?
Xem xét lại thì ngày này được dân theo đạo Phật gọi là ngày “Phật đản sanh”. Vậy là ngày sinh nhật của ông Thích Ca rồi. Nhưng ổng sinh ngày nào mà lại thay đổi thế nhỉ?
Trước hết xem ổng sanh năm nào?
Theo nhiều thứ sách, kinh, truyền thuyết, tất cả đều ghi rõ ràng là ổng thọ 80 tuổi. Riêng năm sanh thì nằm trong khoảng từ năm 623 TCN tới năm 560 TCN. Nhưng căn cứ theo lịch của nhà Phật (Phật lịch), năm nay là năm 2554 PL, vậy là năm 0 PL (Phật lịch bắt đầu từ năm 0 chứ không phải năm 1 như Dương lịch) là năm 545 TCN và đây là năm ông Thích Ca lên Niết bàn, có nghĩa là chết, tròn 80 tuổi. Vậy ổng sanh năm 623 TCN.
Rồi, vậy còn tháng?
Theo mốt số cánh Phật giáo Trung Quốc thì nói là tháng 2, nhưng các cánh Ấn Độ thì lại là tháng 4. Đây chẳng qua chì là sự chênh lệch theo lịch cổ mà thôi. Vì Ấn Độ lấy Tý làm tháng Giêng và TQ lấy Dần làm tháng Giêng do đó tháng 2 (Mão) của lịch TQ chính là tháng 4 (Mão) của Ấn Độ.
Như vậy ta đã có tháng 4 năm 623 TCN, chỉ còn ngày nào nữa thôi.
Trong cái vụ này thì hơi rắc rối. Ở mọi thứ sách, kinh, truyền thuyết đều xác nhận ổng sanh ngày 8, nhưng lại nói đúng lúc ổng sanh ra thì trăng tròn (?). Bởi vậy mới có sự “vênh” nhau suốt mấy thế kỷ. Nơi là ngày 8, chỗ là ngày rằm. Có lẽ đây là cái ngày mà hồi xưa tôi nhớ (?).
Bởi vậy, năm 1950, Đại hội Phật giáo thế giới lần đầu tiên, tại Colombo, 26 nước là thành viên đã thống nhất ngày Phật đản quốc tế là ngày rằm cho nó “dễ xử”. Rồi tới năm 1952, cũng cái Đại hội này ở Tokyo khẳng định lại là ngày rằm cho “nó đẹp’ vì theo các thứ giấy tờ, thì ổng ngộ ra và trở thành Phật vào ngày rằm, rồi lúc lên niết bàn (chết) cũng là ngày rằm. Vậy tại sao không xài “ngày đẹp” này luôn cho đỡ cãi nhau.
Kết luận : Phật đản là ngày sinh nhật Phật Thích Ca. Ổng sanh vào lúc nửa đêm (trước 0 giờ) ngày 15/4/623 TCN tính theo lịch âm bây giờ.

Gửi bởi hameok6 lúc 11:13 SA Chủ nhật, 30 tháng năm, 2010
Đăng lại bài viết của hameok6 (đã đăng tại Blog "Bạn Trường Trỗi”: Chủ nhật, 30 tháng năm, 2010)